We hadden afgelopen zomer net ons tentje opgezet op de stadscamping van Freiburg, toen ik een berichtje kreeg van Emile van ons platenlabel. Hij wilde vanuit het label een kerstalbum maken en bood zijn hele artiestenstal de mogelijkheid om een kerstlied voor het album te leveren. Hij had ook een muzikaal ideetje toegevoegd om in de sfeer te komen. En zo zat ik hartje zomer, in mijn korte broek en een hempje, luisterend naar kerstbellen, te broeden op een tekst voor mijn eerste kerstlied.
Ik begin een nieuwe tekst altijd met een brainstorm. Alles wat me over een onderwerp door mijn hoofd heen schiet schrijf ik op. Alles mag. Losse flarden, kleine zinnetjes die al rijmen, verleden, heden maar ook omschrijvingen van een beeld dat langs komt. Alle gedachtes die die zich in mijn hoofd melden worden opgeschreven. Je weet maar nooit. De gouden zin of het gouden idee kan ieder moment binnenkomen maar is ook heel snel weer verdwenen. Meteen vangen en opschrijven. Het heet niet voor niets “brainstorm”, anders was het wel een “brainbriesje” geweest. Daarna ga op zoek naar een verhaallijn, die altijd verstopt zit tussen de lijst van hersenspinsels. Als het verhaal er is volgt de zoektocht naar die ene zin, die de hele lading dekt. Niet gek dat deze zin ook vaak de titel van het lied wordt.
En daar zat ik dan met mijn bloknootje voor mijn tentje in Freiburg en deed mijn naam weer eens meer dan eer aan. Piekeren, piekeren en nog een piekeren over alles wat me aan kerst deed denken. De brainstormlijst begon nog met wereldvrede en alle kerstclichés waar al 100 jaar alles over is gezegd en gezongen. Ik kraakte mijn hersenen op zoek naar enige originaliteit en merkte al snel dat mijn brainstormlijst steeds cynischer werd; Proppen tot de Rennie-grens. Blut tot februari door zinloze cadeaus die niet door de Kerstman maar door Alibaba worden bezorgd. De valse hoop die ieder jaar in Bethlehem wordt geboren om rond Pasen weer gekruisigd te worden. De kerstslee, die over het asfalt schuurt omdat de sneeuw al jaren uit een spuitbus komt. De supermarkten die eindelijk genoeg moslimjongeren hebben ingelijfd om ook eerste Kerstdag gewoon open te kunnen. Alle kerstreclames op TV waar gevulde tafels vol familiegeluk, ervoor zorgen dat de eenzaamheid tijdens de feestdagen helemaal niet te dragen is. Weer de familie Von Trapp, Sissi en Home alone één tot en met tig. Wat hebben we het toch goed. Vrolijk Kerstfeest. Ho, ho, ho.
Eigenlijk is het tegenwoordig altijd Kerstmis. Ik weet nog goed dat mijn ouders vroeger al in oktober garnalen pelden omdat ze met Kerst niet te betalen waren. Ze gingen de vriezer in om met Kerst de cocktails in te gaan. Zonder garnalencocktail, geen Kerst. Nu haal ik gepelde garnalen als ik zin heb en dat kan ook op een regenachtige dinsdagmiddag zijn in april. We hebben iedere dag een kerstdiner. De helft van de bevolking groeit dicht en heeft echt geen kussen meer nodig om een gezellige dikkerd te zijn in een kerstmannenpak.
Mijn ouders waren grootmeesters in het organiseren van de feestdagen. Een echte kerstboom waar je iedere morgen weer moest zoeken naar het losggedraaide lampje en zoveel brandende kaarsen dat het wel een sauna leek. Engeltjes door de hele kamer heen. De pakjes onder de kerstboom ieder jaar gevuld met douchegel, nieuwe sokken, ondergoed en een pond drop die tussen alle kersthapjes door, de tweede kerstdag toch niet zou halen.
Ik werd een beetje emotioneel daar voor mijn tentje in Freiburg. Bijna al mijn Kerst herinneringen hoorden bij mijn ouderlijk huis. De laatste vijfentwintig jaar heb ik zelf niet eens een kerstboom gehad. 1e Kerstdag werd eigenlijk die verplichte dag naar mijn ouders om samen met het gezin van mijn broer en een handje vol eenzame vrienden, in ma’s kaarsensauna te gaan zitten, spelletjes te doen, te veel te eten en uiteindelijk kapot naar huis te rijden. 2e Kerstdag was een uitsmijter met oude kaas ook al feest.
En nu is hij opgenomen, mijn eerste kerstlied. Het is een prachtig duet geworden met Iris Penning. Met de feestdagen is hij zeker te vinden op Spotify. Het lied zal altijd een herinnering zijn aan een prachtige vakantie in Freiburg waar ik even tot op het bot heb gevoeld dat mijn ouders en mijn broer er niet meer zijn en dat ik niets liever zou willen dan naar de verplichte saunadag overvol kerstclichés om daarna dankbaar en kapot naar huis te rijden.
Er is maar één zin die de lading van het lied dekt “Deze kerst mis ik je meer”
Geniet deze feestdagen met hart en ziel van iedereen die er nog wel is.
Jan van Piekeren