Wat het volgende Decennium zal brengen is zelfs door het grootste paranormale talent niet te voorspellen. Dat de jaren twintig net als een eeuw geleden “roerig” gaan worden staat als een paal boven water. Hoelang de paal nog boven water staat is natuurlijk weer sterk afhankelijk van de stijging van de zeespiegel. 

Of je je druk maakt over het klimaat of niet, de komende tien jaar gaan we beleven waar we als menselijke soort toe in staat zijn. Gaan we beleven hoe creatief we zijn in het vinden van oplossingen en het vinden van excuses om toch nog eventjes door te gaan met het stoken van kolen. Gaan we beleven hoeveel varkens er weg moeten om vliegveld Lelystad open te krijgen. Gaan we beleven hoeveel klimaatspijbelaars we te kort komen om het tij te keren.  

Als geboren optimist ben ik toch bang dat de mens pas in staat is om echt te veranderen als de klimaatverandering letterlijk op de stoep staat. Als zandzakken het water niet meer kunnen tegenhouden of het drinkwater op de bon gaat door de aanhoudende droogte. In Australië is het kwartje nu wel gevallen. Het kost een bos zo groot als Nederland maar dan weet je wel eindelijk zeker dat er iets aan de hand is. Voor de gemiddelde Nederlander is de klimaatverandering nog steeds een ver van mijn bed show.  Ons grootste klimaatprobleem is de Elfstedentocht die ook dit jaar weer een zwemwedstrijd wordt.  

Het motto voor de komende jaren wordt “de vervuiler betaald.” Dit klinkt logisch en politiek correct maar de praktijk is anders. De industrie zal de kosten van vergroening doorberekenen aan hun klanten en dat zijn wij met z’n allen. Links om of rechts om, wij zullen het moeten betalen, dus moeten wij wel de echte vervuilers zijn.  

De komende jaren gaan we het echt niet meer redden met een te kleine overheid en een vrije markt die zichzelf reguleert en controleert. We hebben de afgelopen 40 jaar gezien waar dat toe leidt. Iedere branche zoekt de randen van de wet op om maximaal te groeien en als ze dan op de vingers worden getikt, dreigen ze met vertrek of stoppen waardoor werkgelegenheid verdwijnt.  Misschien moeten we “de vervuiler betaald” vervangen door “de dreiger betaald” dan komt de rekening bij de juiste terecht.

Toch is er volgens mij een goede manier om het eerlijk op te lossen. Om ervoor te zorgen dat de vervuiler echt gaat betalen. Er is een duidelijk verband tussen inkomen en vervuilen. Als arme Nederlander is je klimaatafdruk veel kleiner dan iemand die 5 keer modaal verdient.  De arme Nederlander fietst, vliegt niet, gaat geen dagjes weg, eet niet iedere dag vlees, heeft geen geld voor spullen die niet echt nodig zijn of hoeft geen kasteel te verwarmen. Willen we  ervoor zorgen dat de pijn eerlijk wordt verdeeld moeten we teruggrijpen naar een middel dat het in een grijs verleden heel goed heeft gedaan: “progressieve belasting”. Hoe meer je verdient, hoe meer je de planeet belast, hoe meer je wordt belast. 

Het zou voor mij als kunstenaar ook een geweldige zet zijn. Het is al jaren zo kut in de kunst dat de kans dat ik ooit belasting zou moeten betalen vrijwel nihil is.

Jan van piekeren 2020

Geef een antwoord